piątek, 12 kwietnia 2013

Nowy cykl! [1] Książka: "Seriale. Przewodnik Krytyki Politycznej"

Tytuł: "Seriale. Przewodnik Krytyki Politycznej"
Wydawca: Wydawnictwo Krytyki Politycznej
Autor: Opracowanie zbiorowe
Okładka: miękka
Ilość stron: 319
Rok wydania: 2011
Wydanie: I

Parafrazując kultowego otyłego rzeźnika polskiej sceny serialowej - Arnolda Boczka: "Teraz jest wszechogarniająca moda na seriale". Tak więc wydawnictwa, autorzy i wszelkiej maści naukowcy starają się nadążyć za tą modą publikując teksty traktujące o tym właśnie temacie. 

"Seriale. Przewodnik Krytyki Politycznej" jest jedną z kilku ciekawych, wydanych na przestrzeni ostatnich lat, książek poświęconych serialom. Jest też jedną z licznych książek należących do obszernego cyklu Przewodników jakie wydaje Krytyka Polityczna. O specyfice tej książki sama redakcja pisze w następujących słowach: "Reader (przewodnik) to popularna formuła uzywana na całym świecie w odniesieniu do ważnych obszarów humanistyki. Prezentuje wybrane zagadnienia lub dorobek twórcy, wyznaczając całościową i oryginalną perspektywę rozumienia danej tematyki. 
Przewodniki poświęcamy filozofom, artystom oraz złożonym problemom społecznym i politycznym. Książki zawierają wybór najistotniejszych tekstów polskich i zagranicznych poświęconych interesującym nas tematom i osobom, a także wywiady, przegląd prac autorskich, słowniki ważnych pojęć. Celem każdego Przewodnika jest nie tylko przekrojowe przedstawienie danego problemu, ale taż umieszczenie go w nowym kontekście, wolnym od zniekształceń instytucji rynku, akademii i mediów masowych."

I tak też jest w tym tomie poświęconym serialom. Znajdziemy tutaj dość szerokie spektrum tytułów polskich i zagranicznych od tych najnowszych, po starsze, będące fundamentem bądź punktem odniesienia, czy też wyjścia dla dzisiejszych twórców. W tomie możemy znaleźć teksty dotyczące m. in. seriali: "Californication", "Czysta krew", "Dexter", "Doktor House", "Przyjaciele", "Rodzina Soprano", " Rzym", Seks w wielekim mieście", "South Park", "The Wire", "Trawka", "Z Archiwum X", czy też polskich tytułów: "Ekipa", "Klub Szalonych Dziewic", "Majka", "Prosto w serce", "Świat według Kiepskich", "Teraz albo nigdy". 

We wstępie "101 seriali" Kinga Dunin i Krzysztof Tomasik prowadzą rozmowę na temat tychże przerzucając się tytułami i różnymi spostrzeżeniami, tym co najbardziej utkwiło im w pamięci z poszczególnych seriali i dlaczego. 
Kolejna część to rozdział pod jakże serialowym tytułem "Pilot", gdzie mamy do czynienia z kolejnymi czterema rozmowami wprowadzającymi w dalsze rozważania. Są to następujące wywiady: "Seriale tworzą nowe wspólnoty" Henry Jenkins w rozmowie z Szymonem Grelą, "Serial jako źródło wiedzy" Beata Łaciak w rozmowie z Jasiem Kapelą, "Należy mieć poczucie odpowiedzialności" Dorota Chamczyk w rozmowie z Jasiem Kapelą, "Jedyne wspólne dobro kulturowe" Michał R. Wiśniewski w rozmowie z Jasiem Kapelą. 
Kolejny rozdział, a jakże, nazywa się "Sezon 1" i tam znajdziemy już tradycyjne artykuły tj.: "Seks w wielkim mieście, czyli kto potrzebuje męża" Joanny Ostrowskiej; "Seks w TVN-ie, czyli spełniony sen Trędowatej" Witolda Mrozka; "Kto się boi Sary i Lucy" (o przedwcześnie zakończonych serialach "Kroniki Sary Connor" i "Dirt Now") Julii Kubisy; "Kalifornizacja męskości" Karoliny Sulej; "Dexter, czyli trzymaj na dystans bliźniego swego" Macieja Gdula; i "Big love, czyli >>to właśnie otwartość czyni z nas rodzinę<<" Moniki Bokiniec.
Trzeci rozdział nosi adekwatną do pozostałych nazwę "Sezon 2" i składają się na niego następujące teksty: "Mafia jako small business" (o kultowym już serialu HBO "Rodzina Soprano" a także eposie amerykańskiego kina gangsterskiego i wielu pokrewnych tematach) Jakuba Majmurka; "The Office, czyli jak przetrwać w wielkiej korporacji" Michała Zygmunta; "The Wire, czyli jak przełamać status quo" Błażeja Hrapkowicza; "Ekipa, czyli polityka idealna" Kasia Adamik w rozmowie z Agnieszką Wiśniewską; "Rzym, czyli Ameryka" J. Majmurka; "Trawka, czyli o tym, co się pleni na przedmieściach i nie tylko tam" Renaty Bożek; i na koniec "South Park, czyli przemoc symboliczna wobec Erica Catermata" Cezarego Michalskiego. 
"Sezon 3" to ostatni rozdział książki, na który składają się następujące teksty: "Przyjaciele, czyli jak pokochać neoliberalizm i picie kawy przez cały dzień" Agnieszki Wiśniewskiej; "My, kiepscy" J. Majmurka; "Star Trek, czyli krok do przodu" Karola Domańskiego i Wojtka Zrałek-Kossakowskiego; "Search the web for Simon" (o tym jak ukazywani są w serialach homoseksualiści i inni członkowie należący do środowiska LGBT i serialu "Słowo na L") Ewy Tomaszewicz; "House nie daje tanich wzruszeń" Agnieszka Graff w rozmowie z Hanną Gill-Piątek i Martyną Dominiak; "Z Archiwum X, czyli gdzie jest prawda" (o kultowości i specyfice seriali "The X Files") Michała Sutowskiego; oraz "Czysta krew, czyli jak demoniczna mniejszość przejmuje władzę" Joanny Ostrowskiej.
Ostatni jest "Epilog", w którym Jakub Bożek mówi nam o tym, że "Popkultura się liczy". 

Z racji objętości i wielości tekstów występujących w tym Przewodniku, nie charakteryzowałem każdego artykułu z osobna, aby nie zdradzać zbyt wiele z treści i nie psuć przyjemności czytania osobom, które się skuszą i sięgną po tę książkę. Wydaje mi się, że same tytułu mówią wystarczająco wiele o treści, że dodatkowy komentarz nie jest konieczny (w miejscach, gdzie wydawało mi się to niezbędne, dodałem krótką notkę). 

Książka jest bardzo ciekawa i wydaje się, że powinna zainteresować każdego wielbiciela seriali, który chce na nie spojrzeć z troszkę innej perspektywy. Zastanowić się czy niosą ze sobą jakiś ładunek intelektualny, czy może chcą zilustrować, czy też przeanalizować jakiś problem społeczny. Bo nie wszystkie seriale są tylko otępiającą rozrywką i nawet tam, gdzie się tego nie spodziewamy twórcy wpletli jakieś treści, których wystarczy jedynie poszukać. Autorzy tekstów zawartych w "Serialach. Przewodniku..." poszukali i podzielili się z nami swoimi spostrzeżeniami. Czasami są one odkrywcze i interesujące, czasami się z nimi nie zgadzamy, ale warto je poznać, żeby lepiej zrozumieć nasze ulubione tytuły. 

Zachęcam do lektury!

8 komentarzy:

  1. Książka chyba w sam raz dla mnie. Sam bowiem z pewnością zagubiłbym się obecnym świecie seriali, nie odróżniając chłamu od wartościowych pozycji.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tutaj nie tylko są teksty o nowych serialach czy też jakichś w miarę aktualnych, choć takie też są, ale mamy też spojrzenie wstecz na choćby "Przyjaciół", "Świat wg Kiepskich", "Seks w wielkim mieście". Książka na pewno warta uwagi.

      Usuń
  2. A ja tam chyba się nie namyślę. Jednak wolę oglądać seriale niż o nich czytać :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Pamiętam, że książkę kupiłam sobie w prezencie na zakończenie (i zdanie :D) sesji jakieś dwa lata temu. Przeczytałam ją jednym tchem. Teksty może nie są super odkrywcze dla miłośników danych seriali, ale ciekawie się je czyta. Dzięki niej zdecydowałam się na sięgnięcie po "True Blood" i nie żałuję :)
    Zdecydowanie polecam!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. A widzisz luckyluke, można i czytać i oglądać ;) To prawda, łatwo się czyta, dodatkowo sprzyja temu format książki. Ja po przeczytaniu książki zwróciłem uwagę na "Słowo na L" ale nie wyszło mi to na dobre (recenzję pierwszego odcinka można przeczytać gdzieś w marcowym archiwum mojego bloga), ale to na pewno nie umniejsza wartości tej książki :)

      Usuń
  4. Nie czytałam tej książki jeszcze, ale słyszałam że nie jest to zbyt dobra publikacja, bo autorzy niby świadomi zmiany postrzegania seriali nadal traktują je jak młodszego brata kina, który nie zasługuje na nic więcej jak pobieżny, zgodny z przesłaniem i fabułą serialu opis. Generalnie poleciłabym do przeczytania takie całkiem nowoczesne coś "Post soup: nowa generacja seriali" albo "Od House'a do Shreka" - dwie całkiem udane [choć nie wolne od powyższego zarzutu] publikacje, które próbują wniknąć w to jakoś głębiej.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W sumie nie wiem, nie odniosłem aż takiego wrażenia. Choć nie przeczę, że jakbym się akurat na tym aspekcie skupił,to bym go nie odnalazł. A co do tych dwóch publikacji, które zaproponowałaś, to "Post soap..." czytałem i jest na pewno inna. Może w sumie lepsza. Ale raczej inna. "Od House'a do Shreka" czytałem tylko wstęp, który właśnie traktował o serialach (autor zaproponował dość ciekawy podział), ale dalej już się w nią nie zagłębiałem, bo w tamtym momencie akurat bardziej mnie interesowały seriale, a on tam raczej pisał o seryjności w kulturze popularnej. Ale teraz, po Twojej sugestii, zwrócę na tę książkę większą uwagę ;)

      Usuń